Bir Çocuğa Layık Olmak – Şairdeki Çocuk, Çocuktaki Şiir | Ataol Behramoğlu
Okunma Zamanı: 07 – 11 Ağustos 2022
Şiir | 4. Baskı – Kasım 2017 | Tekin Yayınevi |
144 sf.
“Bütün insanları dostun bil, kardeşin bil kızım
Sevincin ürünüdür insan, nefretin değil kızım
Zulmün önünde dimdik tut onurunu
Sevginin önünde eğil kızım” ( s. 35 )
Selâmlar Sevgili Kitap Dostları,
Ataol Behramoğlu severek okuduğum şairlerimizden. Sadece şiirlerini değil yazılarını ve çevirdiği şiirleri de seviyorum. Puşkin Ödülü dahil pek çok ödüle lâyık görülmüş. Rus Dili ve Edebiyatı profesörü olarak, Rusça’dan çeviri yaptığını biliyordum, Fransızca ve İngilizce’den de çeviri yaptığını yeni öğrendim.
Bir Çocuğa Layık Olmak adlı şiir kitabı iki ana bölümden oluşmakta; birinci bölüm Ataol Behramoğlu’na ait şiirler, ikinci bölüm ise şairin dilimize çevirdiği şiirler.
“Bir Çocuk Denizinde” başlıklı giriş yazısında şöyle diyor kitaptaki şiirler için:
“Kitapta kendi şiirlerim ve çevirilerim yer alıyor. Onları titizlikle seçtim. Seçkiyi, ergenlik dönemiyle bu dönemin az öncesi ve az sonrasındaki çocukların güçlük çekmeden anlayıp duyumsayabilecekleri şiirler oluşturdu…” ( s.11 )
Şairin bu vurguyu yapma sebebi, ağırlıklı olarak TED Okulları olmak üzere öğrencilerle şiir etkinliklerine katılması. Bu etkinliklere ait fotoğraflar ve torunu Miro’yla olan bir fotoğrafı kitabın sonuna eklenmiş.
Sevgili Okurlar, kıymetli şairimizin kitabın her iki bölümü için seçtiği şiirler gerçekten çok etkileyici. “Yeni toplumcu şiirin öncü bir şairi” denmesi boşuna değil elbette. Kitaba adını veren Layık mıyız çocuklarımıza? şiiri dahil kalp çizdiğim epeyce şiir var.
Örnek vermek isterim…
🌳” – Ak akçe kara gün içindir
Fazla paranızı biriktirin.
– Ya parası bugüne yetmeyen
Ne yapmalı öğretmenim? ”
Okulda Öğütler ve Yanıtlar şiirinden ( s.44)
🌳”- Anneciğim iki kere ikinin
Dört etmesi ne demek?
– Yine üstünü kirletmişsin
Hizmetçin mi var temizleyecek.”
Çocuğun Annesine Sordukları ve Annenin Yanıtlarıdır şiirinden ( s.45)
🌳”Bir ülke nedir diye sordum
Cebi dolu birine
Ülke paramdır dedi
Gerisinden bana ne“
Bir Ülke Nedir? şiirinden( s.65 )
Puşkin ve Brecht dahil şiirlerini çevirdiği şairler de ülkeleri de farklı farklı. Yetkin şiir analizcileri, kitaptaki şiirleri mutlaka hakkıyla yorumlayacaklardır. Bir okur olarak benim yorumum; yaşadığımız toplumsal sorunlarda, farklı ülke toplumlarıyla benzer duyguları paylaşmak kadar, aynı toplumda benzer duygudaşlığı paylaşabilmeyi de önemsiyorum.
Ve bu yüzden yazımı, kıymetli şairimizin Bertolt Brecht’ten çevirdiği Öğrenmeye Övgü adlı şiirinin son bölümüyle bitirmek istiyorum.
🌳”Çekinme soru sormaktan arkadaş!
Enayi yerine koydurma kendini
Alın teri dökmeden bellediği şeyi
Biliyor sayılmaz insan.
Geçir gözden hesap pusulasını
Unutma, sana ödetilecek faturası
Parmak bas üstüne her rakamın
Nerden çıkmış, sor bakalım
Çünkü sensin artık yönetecek olan.” ( s.79)
Bir Çocuğa Layık Olmak adlı şiir kitabını şiir sevenlerin dikkatine sunuyor, sevgimle ve şevkimle iletiyorum efendim! Sağlık, esenlik ve kitaplar hep sizinle olsun!
Çiğdem İskent 