Üç Yirmidört Saat | Peride Celâl

Üç Yirmidört Saat | Peride Celâl ( 1916 – 2013 )

Okunma Zamanı: 01 – 21 Aralık 2021

Roman / 2. Basım – 1991 / 387 sf. / Can Yayınları

Üç Yirmidört Saat, kitaplığımızda bulunan, okuduğum Peride Celâl kitaplarından altıncısı ancak türler bakımından üçüncü romandır.
Baskısı olmadığı için sahaftan almıştım. Yazarın eserlerinin yayın hakkı H2O Yayınları tarafından alınmış olup yeniden basılıyor. Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik şartlarda yayımlamaya devam etmelerini umuyorum.

Peride Celâl okumayı sevdiğim için bu romanını da ilgiyle okudum. Anlatımı sade, akıcı, merak uyandıran ve film gibi. Niçin yirmi gün sürdü okuman o zaman?, diyecek olursanız, okuma tarzımdandır efendim.

Kitabın arka kapağında belirtildiği için, bir sırrı ifşa etmemiş olacağımdan, öncelikle “Üç Yirmidört Saat” in ne anlama geldiğini aktarayım. “Üç Yirmidört Saat deyimi, tehlikeli ameliyatlarda hasta yakınına ilk söylenen sözlerden biri”; yani üç günlük kritik süreyi anlatıyor.

Ameliyat olan kişi, ailenin üç kuşaktır ( anneanne – anne – torun) emektar yardımcısı, hayatta kimsesi olmadığı için Tekcan soyadını alan Ayşe ya da ailenin kendisine verdiği isimle Dilber. Artık yaşlanmış ve hastalığı nedeniyle ameliyat olmak zorunda kalmıştır. Hasta yatağında kendisine refakat eden ise üçüncü nesilden kızımız Fatma’dır.

Biz okurlar bütün olan biteni, geçmişi, hasta yatağında rüyalar gören Dilber’den; Fatma ve annesi arasındaki hesaplaşmaları ise hem diyaloglardan hem de çoğunlukla Fatma’nın iç sesinden öğreniyoruz. Bu yazdıklarımdan sebep, romanın sıkıcı olduğunu düşünmeyin lütfen. Başta da belirttiğim üzere oldukça akıcı ve merak uyandıran bir kurgusu var.

“Annemden, o konaktan nefret ediyordum. Korkunç bir yaratıktı annem.” diyen, Fatma’nın vali kızı olan annesi;

“Onun için büyük hikâye, yalnız toplum sorunlarını içeren konular. Sevdamız bile onlardan sonra belki!” diye tanımlanan, romanın sağduyulu kişisi, Fatma’nın üniversite hocası olan sevgilisi Ahmet;

“Annesinin güçlü kadın imajını seven, takdir eden..” kızımız Fatma.

“Olaylardan geçerek güçlenir insan.” diyerek, onu uyaran sevgilisine kulak verip annesi ile barış sağlayacak mı acaba? Çok zor bir eşik. Bu gerilim çok güzel aktarılmış cidden.

Ve elbette şehir kahramanımız, yetmişlerin İstanbul’u! Geçirdiği değişimler, insan ve şehir manzaraları…Tekmili birden harika bir okuma vaad ediyor Üç Yirmidört Saat! Sonunda beni ağlatması sürprizdi, koyverdim gitti!

Belki minik bir uyarı yapmak yerinde olur, anneleri ile ciddi çatışma yaşayanlar için.

Hayatını cehenneme çeviren bir anneye sahip olup, kendisi anne olunca kızını özgür bırakan bir başka anne ve bunu, annesinin kendisini sevmediği yönünde yorumlayıp, annesine hem hayran olup hem de kin besleyen Fatma…

“İsteklerinin rüzgârında alabildiğine pupa yelken açılmak, kıyıları görmeden. Bu özgürlük mü? Anneni yargılamayı bırak artık, onunla dost olmak istiyorsan…” diyen romanın sağduyusu Ahmet. Kimbilir belki de Fatma’nın anne güvenini bulduğu kişi.

Her istediğini yapmaya ve almaya alışmış Fatma’nın değişip değişmediğini bilmiyoruz; annesinin de bilmediğini, “Değişir mi. Bir şey istemekle sevmenin ayrı şeyler olduğunu anladığında?” şeklindeki umutvar sorusundan anlıyoruz.

Peride Celâl bir yazısında, mealen yazıyorum, “en iyi bildiğim çevreyi yazıyorum” demiş. İyi ki yazmış!

Sevgili Okurlar, bu roman ilk olarak 1977 yılında yayımlanmış olup, Hürriyet Gazetesi Edebiyat Ödülü’nü şair Fazıl Hüsnü Dağlarca ile paylaşmış olduğu bilgisini de eklemek isterim.

İlgi duyan, yazarı tanımak isteyen okurlara sevgimle ve şevkimle ilettim. Sağlık, esenlik ve kitaplar hep sizinle olsun!