Dünyayı Yeniden Büyülemek | Hasan Aksakal

Dünyayı Yeniden Büyülemek – Avrupa Romantizminden Portreler | Hasan Aksakal (d.1983 )

Okunma Zamanı: 28 Ağustos – 16 Eylül 2021

İnceleme / 1.baskı – Şubat 2021

235 sf. / Beyoğlu Kitabevi

“Delilik ve büyülenme birbirine çok benzer. Büyücü deliliğin sanatçısıdır.” ( s.33)

demiş “Alman Romantizminin en önemli temsilcilerinden biri” olan Novalis. Buradan yola çıkarak, teşbihte hata olmaz diyerek, bir benzetme yapmak istiyorum hoşgörünüze sığınarak.

Üzümler olgunlaşınca “bağbozumu” yapılır. Pek çok verim elde edilir bu işlemden. “Dünyayı Yeniden Büyülemek” başlığını okuduğumda aklıma ilk gelen bu kelime oldu ne hikmetse. Zira ne oldu da bir “büyübozumu” hasıl oldu ve sonrasında “Dünyayı Yeniden Büyülemek” e yol verdi. Bu arada “Büyübozumu”ndan kastım yazar Murat Gülsoy’un aynı başlıklı kitabı değil elbette.

Toplumların değişmesi, gelişmesi o toplumun olgunlaşması, refaha ve huzura ermesi anlamına gelmiyor her zaman. Yani her güzellik bir arada olmuyor ya da her ağacın kurdu kendi içinde olur mu demeliyim. Çünkü “dünyanın büyüsünün bozulması” nın sebepleri arasında, hem Sanayi Devrimi’nin hem de Fransız İhtilâli’nin yarattığı “büyük çalkantılar ve travmalar” gösterilmekte. Bütün bunların sonucu, yazarın ifadesiyle, “Romantik Devrim, (…); uçurumun kenarında dolaşan şairlerin, filozofların, yazarların, ressamların, müzisyenlerin, eleştirmenlerin elinde şekillenmiş“.( s.7)

Görünen o ki, tamamiyle iyi ya da tamamiyle kötü olarak tanımlamamalı olayları ve sonuçlarını. Neden? Çünkü sonuçları itibariyle bugün adlarını ve eserlerini duyduğumuz, gördüğümüz, okuduğumuz öyle muhteşem isimler çıkmış ki ortaya, şölen gibi! Lâkin kiminin hayatı hiç de şölen gibi değil cefa dolu.

Kitabın kapsamı Önsöz dahil on yedi bölümden oluşuyor ve kabaca şu şekilde:

İngiltere: Lord Byron, P. B. Shelley, S.T. Coleridge, W.Wordsworth, William Blake

Almanya: Goethe, Novalis, Schlegel Kardeşler, Hölderlin, Caspar David Friedrich ( ressam)

Fransa: Victor Hugo, Nerval, Lamartin, J.J. Rousseau, Delacroix ( ressam)

Rusya: Puşkin

İtalya: Ugo Foscolo

Polonya: Mickiewicz

Yazar ve akademisyen Hasan Aksakal, bu derece kapsamlı bir konuyu oldukça titiz bir çalışma ile – özellikle dipnot hassasiyetine ve emeğine çok saygı duydum ve beğendim – akıcı ve okuyanı merak ettiren bir üslupla kaleme almış. Kütüphaneme yeni kitaplar kattığını da ekleyeyim. Umarım yazarımız; bu kitapla bağlantılı olarak devam çalışması niteliğinde ve sonunda bir “üçleme” olacağından bahsettiği diğer kitapları da uygun zamanda biz okurla bulaştırabilir.

Romantiklere döneyim hemen…

Romantikler’in en önemli özelliğinin “doğadan” etkilenmeleri olduğunu ve bunu üst düzeyde adeta ibadet eder gibi bir ruh haline girerek, hislerini özellikle şiirle olmak üzere, roman, resim ve müzikle ifade etmişler. Bunu nasıl başardıklarını, Rüdiger Safranski’nin Romantik: Bir Alman Sorunsalı kitabından, yazarın aktardığı cümleyle açıklamak isterim. Şöyle ki :

“Sıradan şeylere yüksek bir anlam, alışıldık olana gizemli bir itibar, bilinene bilinmeyenin onurunu, sonluya sonsuzluğun görünümünü vererek…” (s.19)

Sevgili Okurlar; ne kadar yazsam eksik kalacak kuşkusuz. Ancak şunu samimiyetle ifade etmek istiyorum; öğrenerek ve keyif alarak yaptığım dolu dolu bir okuma yolculuğuydu. Matruşka meşrepli bir kitap tanımını yaptım sürekli, çünkü elinizde bir kitap var ama bitirdiğinizde bakın bakalım kaç kitabı almak için not almışsınız! Ben şimdiden beş yeni kitap kattım kütüphaneme!

Bir kere değil çok kere dönüp okumak ya da ilgili bölüme başvurmak isteyeceğiniz Dünyayı Yeniden Büyülemek‘ i dikkatinize sunuyor, sevgimle ve şevkimle iletiyorum efendim.

Sağlık, esenlik ve kitaplar hep sizinle olsun!