ATALARIMIZ | I NOSTRI ANTENATI | OUR ANCESTORS | ITALO CALVINO ( 1923 – 1985 )
Çeviri: #RekinTeksoy #FilizÖzdem #NeyyireGülIşık
Selâmlar Sevgili Kitap Dostları,
Okuduğum bir kitabı sevmediysem – bu onun illâki kötü olduğu anlamına gelmez – zorlamam yarım bırakırım.
ATALARIMIZ zinhar böyle bir kitap değil! Yarım kalma sebebi; iki yıl önce ( Ocak / 2018 ) çok severek okuduğum İkiye Bölünen Vikont’ tan sonra “ha bu ay ha öbür ay tamamlarım nasılsa” diye diye kendisini başka kitaplarla aldatıp sonra da unutmamdır. Resmen yıllara bölündü kitap, ayıp ya hû!
Neyse bunda da var bir hikmet deyip elimden düşürmeden, çok severek, soluksuz okudum. Çünkü hem coşkulu bir anlatımı var hem de merak ettiriyor.
Uzun uzun anlatmayacağım elbette bu üç öyküyü ya da masalı da diyebilirim. Calvino bir imgeden yola çıkarak oluşturmuş her birini. Sonradan “Atalarımız” başlığında toplamış.
Kitabın sonunda, “Bu kitapta 1950 – 1960 arasındaki on yılda yazdığım üç öyküyü bir araya getiriyorum, ortak yanları inanılmaz olmaları ve uzak çağlarda, hayal ürünü ülkelerde geçmeleridir.” cümlesiyle başlayan, öykülerin yazım sürecini kaleme aldığı, dokuz sayfalık şahane bir “1960 Notu” var.
Denemeleriyle de ünlü olduğunu dikkate alırsanız, o notun nasıl olduğunu tahmin edersiniz. Kitabı okumayı düşünenler; söz konusu notu, ister her bir öyküden önce ilgili öyküye ait bölümü, ister üç öyküyü bitirdikten sonra toplu bir değerlendirme olarak okuyabilirler; ya da benim gibi her ikisini birden yapabilirsiniz. Zira döne döne okunacak bir değerlendirme notu, sıkılmadım şahsen.
Sevgili Dostlar; her bir öykünün ayrı ayrı değerlendirmesini yapmayıp, yorumumun sonunda yazarın 1960 Notu‘dan kapsamlı bir alıntı paylaşarak sözü üstada bırakacağım. Sadece şunu belirtmek isterim; üç öykünün arasında ( gerçi hepsinde kendine göre mevcut ) beni düşünmeye sevk edip, “ne demek istedi? ” diye duraklatan Varolmayan Şövalye oldu ki zaten yazar “daha büyük bir felsefi sorgulama çabasının ürünüdür” demiş.
Bu aşamada – izninizle – kitabın, biri öte âleme göçmüş, üç değerli çevirmenine [ #RekinTeksoy, #FilizÖzdem, #NeyyireGülIşık] yürekten teşekkür ederim🙏🌸Okumayı lezzetli hale getirmişler o güzel çevirileriyle.
Değerli okurlar; bendeniz,
“…ya dünya içinde her şeyin dağılıp gittiği, her şeyin birbirinin rengine bulandığı bir muazzam çorbaysa?”
diyen genç Rambaldo’ya hak veriyor ( genelde gençlerin kafaları karışık olsa da) sizi Vikont Medardo, Baron Cosimo ve Şarlman’ın Şövalyesi Agilulfo ile tanışmaya davet ediyorum efendim. Sevgimle ve şevkimle ilettim.
Özel not: Bu üçlünün, Yapı Kredi Yayınları’nın Doğan Kardeş grubundan tekil kitap olarak çıkan 12 -14 yaş için resimli versiyonları da mevcut. Gerçi her yaş grubu okuyabilir o kitapları, yaşa takılmayın bence!
Okunma Zamanı: Ocak 2018 – Nisan 2020
📚Calvino’nun “1960 Notu” ndan kapsamlı bir alıntı:
🎋“Bu üç öyküyü dilediğiniz gibi yorumlamak da sizin bileceğiniz iş, şimdi onların doğuş aşamaları üstüne anlattıklarım sizi bağlamasın. Ben, varlığını insanoğlu olarak gerçekleştirme yolundaki deneyimleri konu alan bir üçlü yazmak istedim: Varolmayan Şövalye’de varlığın fethedilişi, İkiye Bölünen Vikont’ta toplumun dayattığı kırılmaların ötesinde bir bütünlüğe ulaşma arzusu, Ağaca Tüneyen Baron’da bireysel bir kendini belirleme eylemine bağlılık sayesinde ulaşılacak bireysel olmayan bir bütünlüğe ileten bir yol: özgürlüğe yaklaşmanın üç basamağı. Aynı zamanda “açık” diye adlandırılan türden üç öykü olsun istedim ve her şeyden önce, görüntülerin mantık çerçevesinde birbirlerini izleyişinden dolayı, birer öykü olarak ayakta dursunlar, ama gerçek yaşamlarına okuyucuda uyandırdıkları ve önceden kestirilemeyen soru – yanıt oyunlarıyla başlasınlar istedim. Dilerim çağdaş insanın atalarının soyağacı olarak görülsünler, çizdiğim her yüzden çevremizdeki kişilerin, sizin, benim kendimin bazı hatlarımız sezilsin.” (s.433 )
Çiğdem İskent 