Kuzgun | The Raven | Edgar Allan Poe ( 1809 – 1849 )
Selâmlar Sevgili Kitap Dostları🙋🏻♀️
Bunca ünlü bir şiire ne yazsam bilemedim. Yazmanın Felsefesi isimli makalesinde bu şiiri nasıl “inşa” ettiğini kaleme almış Edgar Allan Poe.
Hangi hayvanı seçeneğinden, hangi tonu kullanıp hangi duyguyu vereceğine ve o duyguya en yakışan harflerin “o” ve “r” harfleri olduğuna, tüm bunları şiir boyunca tekrarlanacak tek bir kelimede nasıl toplayacak olduğuna değin ; bir “sanat eserinin” yaratım sürecini neredeyse milim milim, işini rastlantıya bırakmadan nasıl dizayn etmiş hayret edip hayran olmamak elde değil.
En âşina olduğum Poe şiiri Annabel Lee‘dir. Kuzgun şiirini ise bunca edebî taltife rağmen bunca yıl okumamışım. Kısmet 2019 un son ayına imiş.
Gustave Doré ‘nin muazzam çizimleriyle görselleşmiş Sayın Oğuz Baykara çevirisi ile yayımlamış Everest Yayınları.
Şiir çevirmenin zor olduğu düşüncesine katılıyorum. Ritmi, tekrarı ve Poe’nun makalesinde sürekli vurguladığı “melankoliyi” ve ses ahengini – çevirmeninin affına sığınıyorum – bu çeviride yakalayamadım. Dolayısıyla başka kimler çevirmiş acaba dedim; biraz araştırdım ve Ülkü Tamer çevirisine rastladım. Onun çevirisini okumaktan daha keyif aldım. Zira İngilizce’sindeki söyleyiş ahengini daha iyi yakalamış sanki…
Neyse haddimi aşmak istemem lâkin bir okur olarak hissettiklerim bu yönde.
Hiç hesapta olmayan bir makaleden yola çıkıp, yolumun Kuzgun’a düşmesinden memnunum. Bir kere değil birkaç kere okunması gerektiğini düşünüyorum. Zira makaledeki onca detaylı veriye rağmen kimi referansları yakalamakta zorlandığımı itiraf etmek durumundayım.
Ve fakat şiir okumanın zevkine tav olup detaylara göz yumsak n’olur sanki derseniz, sizin tercihinizdir der susarım.
Dolayısıyla ancak ilgilisine önerebileceğim bir kitap ve şiirdir. Tekrar ve tekrar Gustave Doré nin hakkını da teslim etmek gerektir.
Sevgimle ve merakımla ilettim efendim.
Okunma Zamanı: 16 Aralık 2019
Not: Fotoğraflar kitaptan alınmıştır.
Çiğdem İskent 