Lady Windermere’ in Yelpazesi | Lady Windermere’s Fan | Oscar Wilde ( 1854 – 1900 )
Merhaba Değerli Kitap Dostları,
İrlanda’nın güzide yazar evlâtlarından Oscar Wilde’ın yazdığı oyunlardan birinin daha okumasını bitirdim. Bunu da çok sevdim. Salomé kadar zorlamadı neyseki 🙈 Arka kapak bilgisinde, “Ciddi Olmanın Önemi ve İdeal Bir Koca’yı da içeren toplumsal komedi dizisinin ilk kitabı” olduğu belirtiliyor.
Bu gruba giren oyunlarından sadece İdeal Bir Koca‘yı okumadım. Burada adı geçmeyen Önemsiz Bir Kadın da bu gruba dahildir sanırım.
Ciddi Olmanın Önemi oyununu okurken uyguladığım yöntemi bu oyunda da uyguladım; İngilizce metinle karşılaştırmalı olarak okudum. Çok da keyif aldım.
Bu oyunda Lady Windermere ile eşi Lord Windermere’in arasını açacak denli bir dedikodu hasıl olur, daha doğrusu o toplumun içindeki bir hanım, Lady’nin “kulağına kar suyu” kaçırıverir eskilerin deyimiyle ya da içine kurt düşürür. Gerisi şüpheyle mayalanan davranışlar silsilesi, yanlış anlamalar, gizli hayranlıkların “aşk” olarak itirafı.
Ee yani derseniz; bu inişli-çıkışlı, gelişli-gidişli olaylar dizisinde, aslında kişiler hakkında ne kadar yüzeysel ve “gördüğümüz” üzerinden karar verip yargıladığımızı göstermiş Wilde. Sadece yargılasak ve fikrimizi kendimize saklasak ne âlâ ama insanın ağzı torba değil ki büzesin misali, hoop hemen başkalarıyla da paylaşıyoruz.
Yetti mi? Olur mu hiç, bir gün erdemli ve iyi kıldığımıza ertesi günü kötü ve ahlâksız yaftası yapıştırıyoruz.
Konuyu anlatmadım, okumanız lâzım çünkü. İpucu verme ihtimali yüksek olduğu için keyfinizi kaçırmak istemem. Ama şu kadarını söyleyeyim, “bir an bir hayatı mahvedebilir.” diye bir replik var oyunda. Bunu hem kendi hayatınız hem de oyunun eşiği olarak dikkate alın.
Gerçekten de huzurlu zannettiğimiz hayatımız “her an” başka yönlere evrilebilir, bazen hayatın şartları bazen de kendi kararlarımızdan sebep.
Dönem olarak, 19.yüzyılın sonu alınmış olsa da “insan tabiatı” her dönem benzer aşağı yukarı. Lady Windermere’in dediği gibi:
“Hepimiz için var olan dünya aynı, iyi ve kötü, günah ve masumiyet el ele yürür.”
Gerçekten de oyundaki karakterlerin, oyun süresince değişken fikir skalaları dikkate alındığında her birine hem kızıyor hem hak veriyorsunuz. Hem onaylıyor hem bu nasıl bir tutarsızlık diyorsunuz. Yazarken aklıma geldi, ( bu oyunla ilgili henüz bir inceleme yazısı okumadım) fikir değişikleri tıpkı bir “yelpaze” gibi sanki. Ayrıca yelpazenin esintisi gibi, bir oradan bir buradan.
Sözü fazla uzatmayayım ; bu güzel oyunu okuyun olur mu?
Sevgimle ve şevkimle ilettim. Sağlık, esenlik, huzur ve kitaplar hep sizinle olsun!
Okunma Zamanı: 22 – 23 Temmuz 2019
Alıntılar:
🎭”İnsan nasıl da kendisinin ahmaklıklardan, günahtan, ayrıntılardan uzak, güven içinde yaşadığını düşünüyor. Ve sonra birden… Oh! Hayat korkunç. Kuralları o koyuyor, biz değil.”
s.95 ( Lady Windermere)
🎭 “…ne acı ki yaşamda dersleri artık onlardan faydalanamayacağımız zamanlarda alıyoruz! ”
s.97 ( Lady Windermere )
Çiğdem İskent 